با توجه به تعریف Wikipedia روانکاری فرایند یا روشی است که با استفاده از یک روان کننده یا روان ساز برای کاهش اصطکاک یا پوشش تماس بین دو سطح به کار میرود.
روان کنندهها میتوانند بهصورت مایع،جامد و گاز باشند،البته روانکاری داراییهای صنعتی، اکثراً بر اساس روان ساز مایع انجام میشوند.سیستمهای روانکاری مایع طراحیشدهاند بهطوریکه بار اعمالشده را بهطور جزئی و یا بهطور کامل توسط فشار هیدرودینامیک و یا هیدرواستاتیک حمل و جابهجا می کندو نیز باعث کاهش اصطکاک و سایش شود.
روانکاری مناسب میتواند، باعث عملکرد مناسب و مداوم عناصر ماشین شود، میزان سایش را کاهش میدهد و از تنشهای بیشازحد در بلبرینگها جلوگیری میکند. کاهش اصطکاک یکی از اهداف اصلی روانکاری است، اما این فرایند به همینجا ختم نمیشود و مزایای دیگری را شامل میشود. فیلمهای روانکاری میتوانند از حفاظت از سطح آب و سایر مواد خورنده جلوگیری کنند، علاوه بر این، آنها نقش مهمی در کنترل آلودگی درون سیستمها ایفا میکنند.
روان کننده بهعنوان یک کانال ،کار میکند که در آن آلایندهها را به فیلترها منتقل میکند. این مایعات همچنین به کنترل دما توسط جذب گرما از سطوح و انتقال به نقطهای از درجه حرارت پایینتر که در آن میتواند از بین برود، کمک میکند.
فرایند روانکاری تأثیر عمدهای بر قابلیت اطمینان و عمر تجهیزات و هزینههای نگهداری و تعمیرات و بهرهوری عملیاتی یک سازمان تجهیز محور دارد،با توجه به اینکه هزینههای روانکاری در مقایسه با سایر هزینههای نگهداری و تعمیرات،پایین است، شواهد در صنعت حاکی از این است که درصد زیادی از شکستهای تجهیزات چرخشی مربوط به مدیریت روانکاری ضعیف است.
بنابراین یک برنامه روانکاری مناسب از اهمیت ویژهای در فرایند نگهداری و تعمیرات برخوردار است که حتی اولین راهنمایی در اقدامات برای بهبود کارایی و کاهش هزینههای نگهداری و تعمیرات،ایجاد یک سیستم یا برنامه روانکاری مناسب مطرحشده است.این موضوع تا سطحی مهم و حساس است که یکی از اصلیترین برنامههای نگهداری و تعمیرات برنامهریزیشده و همچنین فعالیتهای نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه یک سازمان تجهیز محور و تولید محور است.
برای داشتن یک برنامه روانکاری مؤثر،وجود اطلاعات روانکاری یا نقشه روانکاری لازم است ،نقشهای که نقاط روانکاری را در هر دارایی همراه با اطلاعات و خصوصیات روان کار نمایش دهد.این نقشه را میتوانیم تحت عنوان فرم اطلاعات روانکاری نامگذاری کنیم که میتواند شامل اطلاعات زیر باشد:
- نام کارخانه که تجهیز در آن قرارگرفته است.
- نام بخش اصلی دارایی
- نام و کد دستگاه مدنظر
- محل استقرار دستگاه
- کد و نام محل روانکاری
- شناسه نقشه در صورت موجود بودن در بایگانی
- تعداد نقاط
- نوع روانساز
- دورههای روانکاری
- ظرفیت روانساز
- وضعیت دستگاه
- زمان تخریبی روانکاری
- معادل روانساز
اگر تمایل به دریافت نمونه فرم اطلاعات روانکاری دارید میتوانید از قسمت زیر آن را دانلود کنید.